Vaststellingsovereenkomst vs transitievergoeding: betekenis en verschillen

Ontslagen worden roept veel vragen en onzekerheid op. Worden mijn rechten gewaarborgd? Heb ik recht op een ontslagvergoeding? En, heb ik recht op een transitievergoeding als ik een vaststellingsovereenkomst sluit? In deze blog geeft onze arbeidsrechtadvocaat mr. Petra van Enckevort uitleg.

Wederzijds goedvinden

Veel arbeidsovereenkomsten worden beëindigd met wederzijds goedvinden. Dat houdt in dat werkgever en werknemer het gesprek aangaan over het aanstaande ontslag, afspraken maken hierover en deze neerleggen in een vaststellingsovereenkomst. Ook wel de beëindigingsovereenkomst of VSO genoemd. Het uitgangspunt van het sluiten van een overeenkomst is de uitkomst van de onderhandeling tussen partijen. Dit geldt bij iedere overeenkomst, dus ook bij de vaststellingsovereenkomst. Het is een misvatting dat de werkgever de inhoud van de overeenkomst bepaalt. Beide partijen, dus ook de werknemer zal met de inhoud van de vaststellingsovereenkomst moeten instemmen en over ieder onderwerp kan onderhandeld worden.

Vaak wordt de inhoud van de overeenkomst begrensd door de wettelijke ontslagrechten. In het geval er geen overeenstemming bereikt wordt, kan de werkgever immers het UWV of de kantonrechter om toestemming voor het ontslag verzoeken. Let wel: beide wegen zijn procedures die tijd en energie vergen voor een werkgever en werknemer. De rechter en het UWV vragen de werkgever altijd om een goed onderbouwd dossier. Zowel werkgever als werknemer kunnen er dus bij gebaat zijn te onderhandelen over het einde van een dienstverband door de beslissing niet direct bij de rechter of het UWV neer te leggen.

Onderhandelingen

Met onderhandelingen over de voorwaarden van het einde van het dienstverband kan veel bereikt worden. Voor, met name, de werknemer kan het vaak lastig zijn om op een effectieve, zakelijke manier te onderhandelen. Het gaat immers om je werk, je inkomen en dus je toekomst. Daar komen emoties bij kijken. Die emoties kunnen je boos of angstig maken, dit kan een effectieve onderhandeling in de weg staan. Als advocaat arbeidsrecht heb ik veel ervaring met het voeren van deze onderhandelingen. Meestal lukt het om betere voorwaarden voor de werknemer bij het ontslag te verkrijgen. Mijn ervaring is dat het voor werknemers lastig is om de blik naar de toekomst te richten als zij het gevoel hebben gehad geen inspraak in de voorwaarden van het ontslag te hebben. Daarbij probeer ik ervoor te zorgen dat de kosten voor mijn bijstand door de werkgever vergoed worden. Dat lukt in de meeste gevallen.

Transitievergoeding

In beginsel is een werkgever een transitievergoeding aan een werknemer verschuldigd indien de arbeidsovereenkomst door de werkgever is opgezegd of niet is verlengd. Een werkgever is vanaf dag één al een vergoeding verschuldigd. Deze wordt naar rato berekend.

In het geval er een vaststellingsovereenkomst wordt gesloten, is een werkgever niet verplicht een transitievergoeding te betalen. Er is in feite geen sprake van een opzegging, maar beëindiging met wederzijds goedvinden. Doorgaans bieden werkgevers in een voorstel of onderhandeling wel een ontslagvergoeding. Om tot een snel akkoord te komen en niet in een (langdurige) procedure verwikkeld te raken, is een werkgever vaak geneigd om iets ‘extra’s’ te bieden in een vaststellingsovereenkomst. Zo ook een ontslagvergoeding die hoger is dan een transitievergoeding of bijvoorbeeld een tekenbonus. Het lukt mij maar al te vaak om voor de werknemer een hogere vergoeding tot stand te laten komen. Daarmee kan de werknemer een eventueel inkomensverlies als gevolg van het ontslag compenseren en verder richting de toekomst. Dit is waar het mij om te doen is, cliënten weer perspectief bieden naar de toekomst, hoe moeilijk een ontslag soms ook kan zijn.

De termen ontslagvergoeding en transitievergoeding worden doorgaans door elkaar gebruikt, maar verschillen dus wel van elkaar. Een transitievergoeding is de vergoeding waar je wettelijke gezien recht op hebt. En een ontslagvergoeding is een vergoeding die (vaak) in een vaststellingsovereenkomst wordt overeengekomen na onderhandelingen.

Contact

Heb je vragen over de transitievergoeding of ontslagvergoeding? Of heb je een vaststellingsovereenkomst ontvangen? Neem dan gerust contact met mij of een van onze andere arbeidsrechtadvocaten op voor een vrijblijvende afspraak.