De executeur en de vereffenaar in een nalatenschap

Nadat iemand is overleden dient de nalatenschap van deze persoon afgewikkeld te worden. Dikwijls komt er een scala van taken en verantwoordelijkheden kijken bij het afhandelen van de nalatenschap. Dit kan een emotioneel beladen en soms complexe periode zijn voor de nabestaanden. Binnen dit proces spelen twee belangrijke posities een cruciale rol: de executeur en de vereffenaar. Deze functies hebben elk hun eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden, en het is belangrijk om de verschillen tussen deze posities helder te begrijpen. In deze blog legt mr. Sanne van der Meer de begrippen uit en geeft zij een inzicht in de specifieke rollen en verantwoordelijkheden van beiden.

Wat is een executeur?

Een executeur wordt in een testament benoemd. De taak van de executeur is om de laatste wil van de overledene uit te voeren en de erfenis op gepaste wijze te beheren. Dit maakt dat de executeur een belangrijke rol heeft in de afwikkeling van de nalatenschap. 

Taken van de executeur

De taken van de executeur kunnen onder meer het volgende omvatten:
– Afwikkeling van de nalatenschap: De executeur is verantwoordelijk voor het betalen van schulden en het verdelen van de bezittingen volgens de wensen van de overledene, zoals vastgelegd in het testament. 
– Administratieve taken: Onder deze taken valt het opstellen van een boedelbeschrijving, wat inhoudt dat alle activa en passiva in kaart worden gebracht. Daarnaast behoort het afhandelen van belastingaangiftes tot de verantwoordelijkheden van de executeur, evenals het informeren van andere erfgenamen over de voortgang.
– Communicatie: De executeur fungeert als belangrijkste schakel tussen de andere erfgenamen en externe partijen, zoals de Belastingdienst, notarissen en andere instanties. Dit houdt in dat er effectief en transparant gecommuniceerd moet worden over de stappen die ondernomen worden tijdens het afhandelen van de nalatenschap.

De exacte taak van de executeur is afhankelijk van de omschrijving in het testament. 

Wat is een vereffenaar?

Een vereffenaar is iemand die de nalatenschap afwikkelt, doorgaans in de gevallen dat er geen testament is of wanneer er geen executeur is benoemd of de nalatenschap negatief is. De rol van een vereffenaar speelt in situaties waarin de erfenis beneficiair is aanvaard. In de regel zijn de erfgenamen dan gezamenlijk de vereffenaar. De vereffenaar kan ook benoemd worden door de rechtbank.

Taken van de vereffenaar

De belangrijkste taken van de vereffenaar zijn:
– Beheer van de nalatenschap: Net als de executeur, moet de vereffenaar de boedel in kaart brengen, wat betekent dat hij of zij moet bepalen wat er nog over is na het aflossen van schulden. Dit omvat het evalueren van alle bezittingen en het zorgen voor de verdeling van de resterende activa.
– Verantwoordelijkheid voor negatieve nalatenschappen: De vereffenaar is belast met de verantwoordelijkheid om de schulden en verplichtingen die voortkomen uit de nalatenschap af te handelen. Dit kan inhouden dat de vereffenaar gesprekken moet aangaan met schuldeisers en soms zelfs juridische stappen moet ondernemen om de situatie op te lossen.
– Juridische afhandeling: De vereffenaar kan ook betrokken zijn bij juridische processen die nodig zijn om de nalatenschap correct af te wikkelen. 

Conclusie

Zowel de executeur als de vereffenaar spelen een onmiskenbare rol in het afwikkelen van nalatenschappen. Het is essentieel voor nabestaanden om de verschillen tussen deze posities te begrijpen, zodat zij goed geïnformeerd kunnen handelen tijdens een van de moeilijkste momenten in hun leven.

Bent u executeur of vereffenaar en ervaart u een conflict bij de afwikkeling van een nalatenschap? Of heeft u een conflict met de executeur of vereffenaar? Schroom dan niet om contact op te nemen met een van onze erfrechtadvocaten: mr. Sien Smeets of mr. Juulke Schobbers-Deinum.