Wat is een nalatenschap?

Een nalatenschap. Veelal wordt in het dagelijks spraakgebruik het woord erfenis gebruikt. De erfrechtspecialist houdt zich echter met name vast aan de term nalatenschap. Wat bedoelen we daar nu eigenlijk mee?

Een nalatenschap is het vermogen dat krachtens erfrecht over gaat. De vraag die opkomt: wat wordt verstaan onder vermogen en wat wordt verstaan onder krachtens erfrecht?

Vermogen 

Onder het vermogen wordt verstaan het totaal van bezittingen en schulden. Wat bezittingen zijn is meestal wel duidelijk, bijvoorbeeld een woning, inboedel, spaargeld of een onderneming. Het begrip schulden van de nalatenschap neemt in het erfrecht een belangrijke plaats in. De wetgever heeft in artikel 4:7 BW ook uitgebreid uiteengezet wat de schulden zijn. Dit zijn:

1. De schulden van de overledene, die niet met zijn dood tenietgaan. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een hypotheek of openstaande rekeningen van gas, water en licht;
2. De kosten van de uitvaart;
3. De kosten van de afwikkeling van de nalatenschap (vereffening en executele);
4. Belastingen;
5. Vorderingen uit wettelijke rechten, legitieme portie of legaten (zie hierover een later artikel).

Het belang van schulden en bezittingen

De meeste mensen willen alleen erven als er iets te ontvangen is. Wanneer er meer schulden zijn dan bezittingen, dan erft men uiteraard liever niet. Het is dus van enorm belang te weten wat onder de schulden van de nalatenschap wordt verstaan. De bezittingen zijn zoals eerder gesteld meestal wel inzichtelijk. Een aangifte inkomstenbelasting kan een goed aanknopingspunt vormen. Echter, de schulden zijn niet altijd even duidelijk. Vaak komt het voor dat een erfgenaam niet goed weet of er schulden zijn. Het doorzoeken van de post en e-mail van de overledene kan ook een indicatie geven, echter dit geeft zeker geen duidelijkheid. Er zijn een aantal schulden die gemakkelijk vergeten worden. Een voorbeeld is: de vordering op de langstlevende in verband met het overlijden van de eerst overleden ouder. Dit kan worden verduidelijkt aan de hand van een voorbeeld.

Als Vader en Moeder getrouwd zijn en twee kinderen hebben, Broer en Zus (deze namen komen hier in Limburg nog steeds voor), en Vader overlijdt als eerste, dan zijn Moeder, Broer en Zus erfgenaam. Moeder erft echter het gehele vermogen en de kinderen krijgen een niet opeisbare vordering op hun Moeder. Deze vordering is opeisbaar, zodra Moeder overlijdt. Als de ouders samen een vermogen hadden van € 30.000,00 en zij waren getrouwd in gemeenschap van goederen, dan is de nalatenschap van Vader € 15.000,00. De kinderen hebben dan ieder een vordering op moeder van € 5.000,00. Deze vorderingen zijn schulden van de nalatenschap, wanneer Moeder overlijdt.

Moeder krijgt een nieuwe partner en trouwt opnieuw. Zij benoemt haar echtgenoot tot erfgenaam. Deze man heeft 1 kind. Tijdens dit huwelijk heeft zij haar hele vermogen uitgegeven aan reizen. Als Moeder overlijdt is er dus niets meer over. Stiefvader denkt dat er geen schulden zijn en aanvaard de erfenis. Maar dan komt er een onverwachte schuld om de hoek kijken, namelijk de schulden die Moeder had bij Broer en Zus in verband met het overlijden van Vader. Deze schuld is nu opeisbaar. Broer en Zus hebben nog ieder € 5.000,00 tegoed! Dit had stiefvader zich niet gerealiseerd.

Contact

Heeft u vragen naar aanleiding van deze blog? U kunt vrijblijvend contact met een van onze erfrechtspecialisten opnemen via 077-356 11 00 of advocaten@hetwetshuys.nl.Lees meer over het onderwerp in onze gratis whitepaper over erfrecht.