Hebben vaders andere rechten dan moeders bij scheiding?

Voor ouders in scheiding is het nog wel eens onduidelijk; welke rechten hebben vaders en moeders als het gaat om het hoofdverblijf, de zorg en alimentatie.  In mijn praktijk hoor ik vaak: “vaders staan altijd met 1-0 achter” of  “als werkende vader mag ik alleen betalen en niet zorgen”.  Toch is het een groot misverstand dat een moeder op grond van de wet meer rechten zou hebben dan de vader, wanneer het kind uit het huwelijk tussen de man en de vrouw geboren is. In deze blog zullen de belangrijkste rechten van ouders worden uitgelegd.

Gezag

Wanneer een kind voor of tijdens het huwelijk tussen ouders wordt geboren, verkrijgen de ouders automatisch het ouderlijk gezag over het kind. Dit is niet alleen het recht, maar ook de plicht om het kind op te voeden en te verzorgen. Hetzelfde geldt ingeval van een geregistreerd partnerschap. Indien een kind uit een relatie wordt geboren zonder dat er sprake is van een huwelijk of een geregistreerd partnerschap, verkrijgt alleen de moeder automatisch het ouderlijk gezag. De vader kan dit wel verkrijgen door een aantekening te laten maken in het gezagsregister. Hiervoor is echter de toestemming van de moeder vereist.

Doordat ouders het gezamenlijk gezag hebben mogen zij samen belangrijke beslissingen maken over het kind. Denk hierbij bijvoorbeeld aan beslissingen over de schoolkeuze, verhuizingen en medische beslissingen. Dat de ouders gezamenlijk gezag hebben veranderd in principe niet na de echtscheiding. Dit kan slechts anders zijn indien een van de ouders weet aan te tonen dat het kind ‘klem of verloren’ dreigt te raken tussen de ouders. Een rechtbank neemt dit echter niet snel aan.

Wanneer de ouder die niet getrouwd was met de moeder het gezag wil krijgen (terwijl de moeder geen toestemming geeft), kan de vader aan de rechter vragen om het gezamenlijk gezag alsnog vast te stellen. Veelal zal dit ook worden toegekend. De hoofdregel is namelijk dat gezamenlijk gezag in het in het belang van het kind is.

Conclusie is dat vaders net zoveel recht op gezag hebben als moeders. Echter, vaders krijgen dit dus niet altijd automatisch. In die zin hebben ze dus minder rechten. Dit wordt gerepareerd door de mogelijkheid om een verzoek bij de rechter in te dienen. Hieraan zitten echter wel kosten verbonden omdat een advocaat ingeschakeld dient te worden.

Zorg

De ouders van het kind hebben in beginsel beiden recht op omgang. Gezaghebbende ouders hebben recht om het kind te verzorgen, op te voeden en beslissingen over het kind te nemen. Dit gaat dus verder dan alleen omgang. Alleen de rechter mag de omgang of zorg stopzetten, maar doet dit slechts in uitzonderlijke gevallen. Hierbij kan gedacht worden aan de situatie waarin het kind gevaar loopt bij een van de ouders of wanneer het in zijn/ haar ontwikkeling ernstig wordt geschaad.

Het is een misverstand dat vaders volgens de wet minder voor het kind mogen zorgen dan moeders. De wet zegt niet bij welke ouder het kind het hoofdverblijf moet hebben en hoe de regeling voor de andere ouder eruit ziet. Daarover beslissen de ouders. Als zij er niet uitkomen beslist de rechter. In principe kan een vader dus net zoveel voor de kinderen zorgen als de moeder of zelfs meer. Praktijk is nog steeds vaak dat moeders tijdens de relatie meer voor de kinderen zorgen dan vaders. De trend is echter dat vaders ook steeds meer gaan zorgen. Vaak zoeken ouders bij het bepalen van het hoofdverblijf en de zorgregeling aansluiting bij de verdeling van de zorgtaken tijdens de relatie. Ook rechters zoeken daarbij aansluiting.

Alimentatie

Het is een misverstand dat het enkel de moeder is die kinderalimentatie kan ontvangen. Alimentatie wordt namelijk berekend aan de hand van de behoefte van de kinderen (wat hebben zij nodig) en de draagkracht van de ouders (op welke wijze kunnen de ouders voorzien in de behoefte van het kind). Van oudsher uit was de man veelal de grootverdiener maar tegenwoordig komt het steeds vaker voor dat de vrouw het hoofdinkomen heeft. Er kan zich dan een situatie voordoen waarin de vrouw aan de man kinderalimentatie dient te betalen. Een kinderalimentatieberekening is echter een complexe berekening waarbij naast met de draagkracht en de behoefte ook rekening dient te worden gehouden met zorgkorting.

Belang van de kinderen

In het algemeen vinden rechters dat vooral de behoefte van de kinderen leidraad moet zijn als het gaat om zorgverdeling en gezag. Deze beslissingen moeten niet afhangen van financiële aspecten. Vaak komen scheidende ouders tot de beste oplossingen (die het meest recht doen aan beide ouders en aan de kinderen) in mediation. Ons kantoor heeft ervaren mediators in huis met familierechtspecialisatie. Komt u er samen niet uit, dan kunt u bij een van onze gespecialiseerde familierechtadvocaten terecht.

Contact

Heeft u problemen in het kader van gezag, omgang of alimentatie, of wenst u informatie te verkrijgen over deze onderwerpen, neem dan gerust contact op met een van onze familierechtspecialisten. Dit kan via advocaten@hetwethuys.nl of via 077 356 11 00.