DNA-afname door het OM na veroordeling: mag dat?
Je bent veroordeeld voor een strafbaar feit, enkele weken later ontvang je een brief van de officier van justitie met daarin een oproep om je DNA af te staan. Een niet ongebruikelijke gang van zaken in Nederland, wellicht tot nu. De procureur-generaal van de Hoge Raad heeft namelijk op 13 november 2018 een rapport gedupliceerd over de uitvoering van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden door het Openbaar Ministerie.
Hoe gaat het nu?
Wanneer je nu veroordeeld wordt voor een misdrijf waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan, in de regel een feit waarop vier jaar of meer gevangenisstraf staat, ontvang je meestal na enkele weken een oproep om je DNA af te komen staan. Dit gebeurt op het politiebureau, en als je al vastzit, in de gevangenis. Geef je aan deze oproep geen gehoor en meld je je niet? Dan vaardigt de officier van justitie een aanhoudingsbevel uit. Dit betekent dat je op ieder moment aangehouden kunt worden om alsnog DNA af te staan.
Op voorhand kun je hier niets tegen doen, er staat geen mogelijkheid open om afname van het DNA te voorkomen. Je kunt echter wel binnen twee weken na de DNA-afname bezwaar maken tegen de opname van je DNA-profiel in de DNA-databank. Het DNA-profiel wordt afhankelijk van het strafbaar feit 20 á 30 jaar bewaard! Belangrijk is hierbij om op te merken dat deze regels nu gelden voor zowel meerderjarigen als minderjarigen.
Het rapport van de procureur-generaal van de Hoge Raad
De vraag die in het rapport van de procureur-generaal centraal staat is of de hiervoor beschreven praktijk volgens de wet is en of het belang wel in verhouding staat tot de inbreuk en of dit de beste manier is om het doel te bereiken.
De procureur-generaal bij de Hoge Raad is echter van mening dat er op een punt niet naar behoren wordt gehandeld door het Openbaar Ministerie. Het gaat hier om de vaststelling van de relevantie van DNA-onderzoek voor het strafbare feit waarvoor de betrokkene is veroordeeld. Immers is de afname van DNA altijd een inbreuk op het recht op privacy en moet gekeken worden of dit wel rechtvaardig is. Op dit moment is het bijvoorbeeld mogelijk dat iemand die veroordeeld is voor geluidsoverlast DNA zou moeten afstaan. Maar ook bij delicten als verduistering, valsheid in geschrifte, meineed en economische delicten rijst de vraag of dit daadwerkelijk iets kan bijdragen aan de opsporing van andere strafbare feiten.
De toekomst
Het is nu aan de minister om te bepalen of het onderzoeksrapport aanleiding geeft om stappen te ondernemen en aan te geven welke stappen dit zouden moeten zijn. Desalniettemin geeft dit rapport veel aanknopingspunten die kunnen worden ingebracht in een bezwaarprocedure tegen de opname van het DNA-profiel in een DNA-databank.
Heeft u een oproep ontvangen om DNA-materiaal af te staan of is dit al gebeurd in de afgelopen twee weken? Neem dan contact met ons op voor het opstellen van een bezwaarschrift tegen de opname van uw DNA-profiel in de DNA-databank.
Contact
Heeft u vragen over het voorgaande? Onze advocaten en mediators kunnen u verder helpen. Neem vrijblijvend contact op via telefoonnummer 077-3561100 / 0478-588277 / 0485-748022 of stuur een e-mail naar advocaten@hetwetshuys.nl.
